PARLAM L'OCCITAN DAU LEMOSIN
                                                                                                                                                                        Retour page d'accueil
Pour écouter cliquez sur le petit triangle à gauche de la barre de commande son.

Vous pouvez avancer ou reculer avec le pointeur de la souris sur le petit bouton  foncé.







                                                           Téléchargez :
fichier audio     Version imprimable

UECHESMA LEIÇON                                     Dissades (samedi)


AU MERCHAT


Tots los dissades ma mair, davala en vila per l'i ‘chaptar la denada qu'avem mestier per la setmana ; l'i fai sas pervisions.

Queste còp, prenem la veitura perqué l'í aurá una tornada de besunhas a portar.

Nos vam d'abòrd au subremerchat ente un tròba tot çò qu'un vòu e un l'í pòt far daus còps daus afars.

A l'entrada nos l'i prenem un pitit charreton que, vos responde, sirá charjat a la surtida ; l'i a tant de merchandiá sus los planchons ! Mas fau visar los pretz, si volem eschivar e chausir lo mins char, qu'es dire çò que balha mai de profiech.

Quand ne'n avem fach lo torn, l'i a a la caissa ‘na genta domaisela, plan bien   aflincada que nos espera ; sabetz perqué ...

Aura, nos veiquí au merchat cubert ; l'i a quí de tot ; dau legumatge, de la peissonalha, daus pastissons, daus galetons ...

Defòra, qu'es parier ; entre los bancs passen las practicas e los paisans ufrissen la bona frucha, la polalha ...

Un pòt aisadament parlar occitan ; ilhs coneissen tots nòstra linga.

Nos ‘chaptem quauquas racinas, de las procejas ...

Lo vendeire nos tòrna la monuda ; e nos en vam. Au reveire !


VOCABULAIRI : la denada (les vivres) ;na tornada de (un tas de ) ;

                        un planchon (un rayon) ; visar (voir) ; lo pretz (le prix) ;

                        eschivar (économiser) ; balhar (donner) ;

                        lo profiech (le profit) ; fach (fait) ; aflincat (attifé) ;

                        un pastisson (un gâteau) ; un uòu (un oeuf) ;

                        ‘na lechatariá (une friandise) ; una laituja (une laitue) ;

                        la practica (le client) ; doas liuras (un kilo) ; las favas (les                         haricots) ;  barginhar (hésiter) ; rencurar (regretter) ; ‘na                         racine (une carotte) ; ‘na proceja (une pêche)


CHAVILHAS :     sens (sans) ; defòra (dehors)

GRAMATICA :    un tròba ; un pòt = on trouve ; on peut ;

                             iò rencurar = le regretter (pronom) = (zo, zò)


COLLECTIUS ;  lo legumatge = les légumes

                            la peissonalha les poissons

                            la polalha = la volaille, les poules

la frucha = les fruits


CONJUGASONS : Present de l'Indicatiu


Chausir (choisir) ; ufrir – inchoatif-

                                            chaus-iss-e

                                            chaus-iss-es

                                            chaus-is

                                            chaus-iss-em

                                            chaus-iss-etz

                                            chaus-iss-en                                                    

                                                                                                                       

imperatiu

                                1 òrdre :

                                ‘chapta ! ‘chaptam ! ‘chaptatz !

                                achéte ! achetons ! achetez !


                                vaque ! venetz !

                                viens ! venez !

                                ten !

                                tiens !

                                vai ! anam ! (anem !) anatz !

                                va ! allons ! allez !


                                2) defensa :

                                ‘chaptas pas ! vos en tornatz pas !

                                 n'achète pas ne vous en revenez pas !


REMARCA : un afar, daus afars (masculin)





 

 













































































 

























































 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                                                                         © 2013 Jean Delage